Albanska policija zaplijenila je više od 600 kilograma kokaina koji pripada najopasnijem kartelu u Južnoj Americi, kolumbijskom Klanu del Golfo (Zalivski klan), koji čini oko 3.000 vojnika. Kolumbijske vlasti nude pet miliona dolara za glavu šefa ove organizacije, Daira Antonija Usuge, poznatog pod nadimkom "Vođa". Vojna organizacija i čelična disciplina glavne su odlike organizacije protiv koje vlasti u Kolumbiji vode pravi rat.

Kolumbijske vlasti javile su sredinom februara policiji u Tirani da se u dvostrukom dnu kontejnera čije je krajnje odredište bio Drač nalazi više od pola tone kokaina. Albanska policija je u tovaru banana pronašla 613 kilograma kokaina, koji je put Evrope poslao najmoćniji kartel u Južnoj Americi, Klan del Golfo.

I dok vlasti u Tirani i dalje istražuju lokalne veze kolumbijskih mafijaša, vlasti u Bogoti su objavile obiman dosije o aktivnostima paravojne organizacije koja u velikoj mjeri kontroliše teško pristupačne predjele uz granicu sa Panamom.

Prije početka široke akcije protiv ovog klana, u koju se povremeno uključuje i avijacija, Usuga je pod komandom imao oko 3.000 vojnika, ali su kolumbijske vlasti uhapsile oko 1.500 ljudi i ubile najmanje 14 od 30 najuticajnijih ljudi ovog klana, prije nego što je "Vođa" prošlog septembra pozvao vlasti na prekid vatre.

Predsjednik Kolumbije Huan Manuel Santos je odbacio mogućnost pregovora, navodeći da sa "kriminalcima i švercerima droge nema razgovora".

Istovremeno, u kolumbijskim gradovima pojavile su se potjernice za Usugom, kojima se građani obavještavaju da nagrada za vođom klana "živim ili mrtvim" iznosi pet miliona dolara. Koliko je Usuga opasan najbolje je, kako se čini, opisao Danijer Barera ili "El loko" (Ludak), jedan od komandanata tog klana koji je u međuvremenu izručen Amerikancima: "Veoma opasna planinska životinja, koja ne preza od ubijanja žena i djece."

Suštinski, ova organizacija proizvod je komplikovanih odnosa koji su u Kolumbiji vladali poslije demilitarizacija čitavog niza gerilskih pokreta, uključujući i FARK, pa se jedna od grupa odmetnula u teško prohodne predjele uz granicu sa Panamom. Sa izlazom na Pacifik i Karipsko more, gotovo istovremeno su zavladali trgovinom kokainom.

Usuga se sa 16 godina priključio Narodnoj oslobodilačkoj vojsci, u čijim je redovima prilično brzo napredovao. Poslije perioda saradnje sa FARK-om, uslijedilo je vrijeme žestokih sukoba sa tom formacijom, a Usuga je postao lider nove generacije šefova kolumbijskih kartela, bez glamura koji su pratili "bosove" iz Medelina ili Kalija.

Za razliku od Pabla Eskobara ili Rodrigeza Orehuele, ljudi koji su sami izabrali put, Usuga je šef kartela postao gotovo po inerciji, jer je zauzimanjem teritorija naslijedio i poslove vezane za trgovinu kokainom, ali je prethodno marginalnu organizaciju Klan del Golfo pretvorio u najmoćniju mafijašku organizaciju u Južnoj Americi.

Za razliku od Eskobara i ostalih vođa klanova iz Medelina i Kalija, Usuga je centar šverca kokaina iz gradova premjestio u teško pristupačne ruralne predjele, izbjegavajući sudare sa vladinim snagama, ili masovna ubistva po kojima su njegovi prethodnici bili nadaleko poznati.

"Ubistva više nisu masovna, već selektivna", navodi se u izvještaju kolumbijske policije, koja tvrdi da klan raspolaže nizom sigurnih kuća u kojima muče i ubijaju protivnike.

Lokalne komandante ovog klana štite elitne snage, koje imaju zadatak da se obračunaju sa protivnicima i zaštite planinske puteve kojima se prevozi kokain. Iako izbjegavaju gradove, šefovi ovog kartela sklopili su dogovore sa lokalnim kriminalcima, koji u njihovo ime vode švercerske poslove.

Kolumbijske vlasti još od 2015. godine pokušavaju da zauzdaju ovaj klan, pa je u "Operaciji Agamemnon" do sada ubijeno 14 visokorangiranih šefova ove organizacije, dok je uhapšeno više od 1.500 osoba, uključujući Usuginu suprugu i svastiku.

U sukobima koji su prethodili ovoj akciji, ubijen je i Usugin brat, poznat pod nadimkom Don Đovani, pa je "Vođa" naredio napade na vladine snage, obećavajući 700 dolara za glavu svakog pripadnika vladinih snaga bezbjednosti.

Vlada je uzvratila jednako žestoko, pa je kolumbijsko ratno vazduhoplovstvo u nekoliko navrata bombardovalo mjesta na kojima su se nalazile Usugine snage. Sukob je nakratko zaustavljen tako što je klan, u decembru, jednostrano proglasio prekid vatre.

General Horhe Luis Vargas, koji vodi operaciju protiv klana, tvrdi da su Usugine snage sada opkoljene u džunglama, kao i da je moć organizacije da premješta novac i robu u velikoj mjeri smanjena poslije široke akcije vladinih snaga.

Usugina paravojska, međutim, i dalje kontroliše polovinu kokaina koji se iz Kolumbije šalje u ostatak svijeta, dok se njegov uticaj prostire na nekoliko desetina opština u toj državi, uključujući okruge Antiokva, Kordoba, Santander, ali i sa ograncima u Bogoti i Medeljinu.

(RTS)