Snage Islamske države preuzele su jutros potpunu kontrolu nad sirijskim gradom Palmira ugrozivši tako artefakte od neprocenjive vrijednosti.

Ozloglašeni džihadisti koji su osnivali kalifat prošle godine na teritoriji Iraka i Sirije, prokrčili su put u Palmiru pješice, poslije prodora na sjeveru grada, ali postavlja se pitanje zašto je taj grad važan i šta on znači za čovječanstvo i svjetsku kulturnu baštinu. Palmira se nalazi na UNESKO-voj listi svjetske kulturne baštine i predstavlja pravu oazu sa ruševinama iz antičkog doba.

Tamo se nalaze ruševine nekad raskošnih građevinskih zdanja kao što su: Baalovo svetište, trg, ulice, palate, pozorišta, hrišćanske bazilike i drugo. Skulpture koje se tamo nalaze su spoj graditeljskog nasleđa Bliskog istoka i klasične rimske umjetnosti.

Najveličanstveniji spomenik u Palmiri je Baalov hram iz 1. vijeka koji se smatra najznačajnijom vjerskom građevinom na cijelom Bliskom istoku. Nastao je kao helenistički grčki hram, od čega su ostali samo kameni fragmenti.

Drugi najbitniji spomenik u Palmiri je pozorište koje, takođe, datira iz 1. vijeka i od kojeg je sačuvano devet redova stolica. Iza njega se nalazio mali Senat gdej je lokalno plemstvo raspravljalo o pravnim i političkim odlukama, kao i takozvani "Tarifni sud" gdje je, prema jednom natpisu, bila carinarnica za karavane.

Jedna od ulica vodi do Dioklecijanovog kampa koji je izgradio Sirije Sosianus Hierokles, s ostacima velike dvorane u kojoj su se držali zastave legija.

Tamo se nalazi i hram sirijske boginje Alat iz 2. vijeka, zatim Vrata Damaska i Hram Ba"al-Šamina iz 17. godine.

Poljski tim arheologa, koji radi u Palmiri od 1958. godine je 2005. u ruševinama hrama Lata pronašao kamenu skulpturu krilate boginje pobjede - Nike.

Isti tim je u saradnji sa sirijskim arheolozima 2008. godina otkopao crkvu za koju se vjeruje da je najveća ikad otkrivena u Siriji. Oni navode da crkva datira iz 8. vijeka i da je do sada najveća pronađena te vrste, dimenzija 47 sa 27 metara. U crkvenom dvorištu pronađen je i mali amfiteatar gdje su, kako vjeruju stručnjaci, obavljani hrišćanski rituali.

Generalni direktor UNESK-a Irina Bokova osudila je danas napad na Palmiru i upozorila da bi to predstavljalo ogroman gubitak za čovječanstvo. "Palmira je izuzetno mjesto svjetske baštine u pustinji i njeno uništenje bi bilo ne samo ratni zločin, već ogroman gubitak za čovečanstvo", kazala je Bokova.

Borci Islamske države do sada su uništili i drevne gradove Nimrod i Hatru u Iraku.