U Srbiji ima oko 4.600 sela, a u njima oko 50.000 napuštenih kuća, dok u oko 145.000 kuća trenutno niko ne živi.
Ovi podaci koje je iznio akademik Dragan Škorić, predsjednik Odbora za selo SANU, ukazuju da u 86 odsto sela opada broj stanovnika, dok se samo kod 12 odsto bilježi njihov porast.
Teški uslovi za život, udaljenost od gradova, nedostatak puteva, prodavnica, škola, vrtića, pošta, apoteka, ali i veterinatskih ambulanti, jer je poljopriveda osnovno zanimanje na selima, odnosno nepostojanje nikakve šanse za zaradu osim obrade zemlje, prema ocjeni akademika Škorića, glavni su razlozi napuštanja i zapuštanja sela.
Mlađi naraštaji će se vraćati iz grada u selo, smatra on, tek kada se stvore uslovi za život na selu kao što su u gradu.
Koliko je tačna njegova prognoza potvrđuju Šimanovci, selo u opštini Pećinci, u kojem su danas skoro svi mještani zaposleni u nekoj od 50 fabrika otvorenih u industrijskog zoni, a koji se uz to uspješno bave i poljoprivredom.
Ovo selo ima više zaposlenih nego žitelja, u seoskoj školi je 260 đaka, a u vrtiću 170 mališana i svake godine ih je sve više.
Prema ocjeni predsjednika MZ Šimanovci, Aleksandra Mandića, jedini problem za one koji žele da se dosele u Šimanovce su još uvijek skupe stare kuće kojih i nema baš mnogo na prodaju, a najjeftinije koštaju 30.000 evra.
U jeku podizanja fabrika, najjeftinija stara kuća sa desetak ari placa bila je 70.000 evra. U mnogim selima Srema, takve kuće se mogu kupiti za deset puta manje novca.
"Zato mi radimo na tome da proširimo zonu za stanovanje, gdje ćemo urediti placeve sa po pet ari i prodavati ih, u zavisnosti od uslova, od 5.000 do 7.000 evra za ar, pa neka ljudi sami sebi grade kuće na prostoru koji im odgovara", rekao je Mandić.
Mada su kuće u mnogim vojvođanskim selima u Banatu i Bačkoj jeftine i cijena im ne prelazi 10.000 evra, i to za one “novije”, jer se stare prodaju i za 2.000 evra, u selima opštine Pećinci ponuda za prodaju je vrlo oskudna. Čak ima naselja u kojima nema praznih seoskih kuća.
Uz to, čak i za stare kuće koje se prodaju cijene su znatno veće nego u drugim dijelovima Vojvodine i Srbije, upravo zbog toga što je riječ o lokalnoj samoupravi sa najvećim brojem investitora i najmanjim brojem nezaposlenih.
I pored te činjenice, osnovna djelatnost u pećinačkoj opštini i dalje je poljoprivreda, kojoj se posvećuje vrijeme kada se izađe iz neke od fabrika i kada se ima slobodnog vremena.
U ovom kraju poljoprivrednici su poznati kao vrsni uzgajivači i prodavci lubenica, ali i svinja, voća i povrća.
Zamjenik predsjednika opštine Pećinci Zoran Vojkić objašnjava da je osnovni uzrok za porast cijene nekretnina u Šimanovcima veliki broj kompanija koje posluju u radnoj zoni u tom selu.
Samim tim, priliv radnika koji nemaju prebivalište u opštini Pećinci je velik i dio njih pokušava da stambeno pitanje riješi kupovinom nekretnina u ovom naselju. Trenutno je potražnja veća od ponude, jer je u Šimanovcima zaposleno od 1.500 do 2.000 radnika sa strane, kojima putovanje predstavlja opterećenje i koji žele da se skrase u Šimanovcima, objašnjava Vojkić.
Sagovornik lista ističe da vrijednost stare kuće sa 15 ari placa u Šimanovcima dostiže cijenu i preko 20.000 evra, što je tri do pet puta skuplje u odnosu na ostala naselja u pećinačkoj opštini.
Pored Šimanovaca, skok cijena nekretnina primetan je i u Pećincima, gdje je i pored porasta cijena još uvijek za 30 odsto niža nego u Šimanovcima. U posljednje vrijeme primjetno je da pojedini menadžeri i rukovodioci kompanija koje posluju u šimanovačkoj radnoj zoni pokazuju interesovanje za kupovinu placeva, na kojima bi izgradili stambene objekte u kojima bi povremeno boravili, jer im zbog poslovnih obaveza svakodnevno putovanje do mjesta stanovanja predstavlja problem, kaže Vojkić.
(dnevnik.rs)
