Visina plate određuje i kupovnu moć građana, pa se tako i formiraju cijene u trgovinama, na pijacama, u ugostiteljskim objektima. Istražujući cijene u Zenici, Travniku, Goraždu, Tuzli, Prijedoru, Bijeljini, Sarajevu i Mostaru i dolazi se do zaključka da je najskuplje upravo u ova posljednja dva grada.
Prosječna plata u FBiHu ovoj godini je 839 KM, saopštio je Federalni zavod za statistiku. Najvišu prosječnu platu primaju u Kantonu Sarajevo 1.018 KM, a najnižu u Srednjobosanskom kantonu – 678 KM.
Kada idemo još detaljnije, najnižu platu u Federaciji imaju zaposleni u Gračanici - 541 KM u prosjeku.
Trebinjski ćevapi
Sarajevska opšina Centar, koja je, prema procjeni lidera SDA Bakira Izetbegovića, „vrednija od 10 ostalih“, inače je rekorder po visini plate isplaćene u FBiH. U prosjeku, stanovnici ove opšine imaju platu 1.197 KM, ali plaćaju i najviše cijene.
Travnik je poznat po ćevapima, pa mnogi u grad dođu samo zbog ovog tradicionalnog specijaliteta. U Travniku je porcija ćevapa 3,5 KM, u Sarajevu najmanje 6,5, u Mostaru čak 7, a u Trebinju i do 10 KM po porciji.
Kada je u pitanju svježe meso, čini se da su cijene u svim gradovima skoro iste, teletina po kilogramu do 17 maraka, piletina 4 i više, junetina oko 6,5 KM.
Razlika u cijenama najviša je, čini se, kod zanatskih usluga.
U svim gradovima Avaz je ispitao koliko je sređivanje frizura, šišanje. U Zenici se za šišanje (muški frizer) naplaćuju 3 KM, Travniku i Prijedoru 5, u Goraždu 6 maraka, u Mostaru i Trebinju za frizuru se mora platiti i do 10 KM, u Sarajevu ponegdje košta i do 12.
Kubik vode u Tuzli je 1,10 KM bez PDV, u Prijedoru kubik nakon februarskog poskupljenja košta 1,61 KM, a u Bijeljini tvrde da vjerovatno plaćaju najskuplju komunalnu vodu. Međutim, po cijeni od 1,3 KM po kubiku jasno je da ima i skupljih gradova.
- Mostar godinama bije glas da je najskuplji grad u BiH. Brojna istraživanja svjedočila su upravo o tome da Mostarci plaćaju za većinu životnih namirnica i usluga znatno više nego u drugim gradovima BiH. Kafa u starom gradskom jezgru zna biti i 3 KM – kažu Mostarci.
Prosječna plata u Mostaru je 1.042 KM i grad na Neretvi nalazi se među prva 3 u Federaciji s najvišim platama u prosjeku.
Viša primanja
Trebinje važi za jedan od najposjećenijih turističkih gradova u BiH, u koji dolaze mnogi turisti. Ali, u Trebinje, posebno vikendom, dolaze i mnogi mještani susjednih gradova iz Crne Gore i Hrvatske zbog dosta nižih cijena na čuvenoj trebinjskoj pijaci, ali i po kafićima i restoranima.
Građani se, pritisnuti računima, ratama kredita, obavezama, dovijaju na razne načine, vagaju, računaju, preračunavaju, te tako neretko pređu kilometre u potrazi za jeftinijom hranom, odjećom, higijenskim potrepštinama.
Istraživanja pokazuju da građani BiH, u pravilu, kupuju samo osnovno te da za prosječnu potrošačku korpu trebaju skoro dvije prosječne plate.
Kafa u Skupštini RS 60 feninga
Najjeftinije mjesto u Banjaluci „za popit' i pojest'“ bez sumnje je restoran NS RS, u kojem je kafa 0,60 KM. Restoran će uskoro, kao i poslanici, na pauzu, ali to običnim građanima ionako ne znači ništa, jer će i dalje znatno skuplje plaćati osnovne namirnice u gradu na Vrbasu.
Najviše prosječne plate
Centar Sarajevo 1.197 KM
Ravno 1.161 KM
Novo Sarajevo 1.115 KM
Banjaluka 939 KM
Trebinje 848 KM
Najniže prosječne plate
Gračanica 541 KM
Žepče 545 KM
Tešanj 571 KM
(EuroBlic)
