Američka kompanija Lokid Martin radi na novom modelu svemirskog teleskopa sa senzorom od jednog inča (2,54 cm) pod nazivom Spajder (SPIDER - Segmented Planar Imaging Detector for Electro-Optical Reconnaissance), koji će biti sposoban da snima fotografije u istoj rezouluciji kao i moderni svemirski teleskopi.

Spajder će imati i do 90 odsto manju težinu i veličinu u odnosu na postojeće svemirske teleskope, a pri tome će ostvarivati identične performase.

Projekat Spajder ima korijen u ranijem projektu američke vojne agencije DARPA koji sada Lokid Martin planira da odvede za korak dalje, pomoću tehnike "interferometrije", tako što će glomazna ogledala i sočiva biti zamijenjena sa mnogo sitnijih sočiva.

Princip niza sitnijih sočiva već se koristi u nekim opservatorijama za snimanje slika visoke rezolucije, a Lokid planira da takve strukture redukuje na dio njihove originalne veličine i to od 10 od 100 puta. Stotine hiljada integrisanih malih sočiva skladištiće podatke u fotonička integrisana kola (photonic integrated circuit - PIC).

Prva testiranja sprovedena su na kolima koja su koristilia nizove od 30 sočiva prečnika manjeg od jednog milimetra. Taj optički sistem je simulirao razdaljinu od iz neke tačke u svemiru do Zemlje, a snimane scene su bile osvjetljivane i rotirane.

Prve fotografije su bile mutne i u niskoj rezoluciji, ali konstruktori vjeruju da bi se kristalna jasnoća fotografija mogla postići za 5 do 10 godina.

Izuzimanjem velikih pokretnih sočiva, niz malih može da se rasporedi u bilo kom rasporedu što eliminiše ograničenja koja postoje kod okruglih sočiva.

Iako je primarno namijenjen za snimanje u svemiru, u Lokid Martinu vjeruju da će Spajder moći da se koriti i u dronovima, samovozećim automobilima i ostalim uređajima gdje postoji potreba za snimanjem.

Tehnologija će najvjerovanije naći primjenu i u borbenim avionima i vozilima.

(B92)